Φαντασιακές εστίες
Η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, με φορέα διοργάνωσης το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ξεκίνησε επίσημα το 2007 και έχει ήδη καταστεί πόλος συσπείρωσης των καλλιτεχνικών δυνάμεων της πόλης ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει σημαντικά στη διεθνοποίηση της ελληνικής εικαστικής σκηνής. Σε συνθήκες ραγδαίας συρρίκνωσης των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων, η 6η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης στηρίζεται στις δυνάμεις της –το ανθρώπινο δυναμικό και τις συνεργασίες– αξιοποιώντας το πολιτισμικό κεφάλαιο εμπειρίας και δικτύων, καθώς και τον πλούτο της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης. Γι’ αυτό και το κεντρικό στοίχημα της 6ης Μπιενάλε είναι το ομαδικό επιμελητικό σχήμα, η διάχυση στην πόλη και οι συνέργειες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Η εστία, ως φαντασιακή σύλληψη και κατασκευή, αποτελεί τον θεματικό πυρήνα της 6ης Μπιενάλε Θεσσαλονίκης. Με τους όρους «εστία» ή «σπίτι» αναφερόμαστε όχι μόνο στην κατοικία αλλά και στην κοινότητα/πατρίδα, τον τόπο όπου νιώθει κανείς ασφαλής και αποδεκτός, έχει τις ρίζες του και αναπτύσσει τον πυρήνα των κοινωνικών και οικογενειακών του σχέσεων. Στη σημερινή εποχή, ωστόσο, τα παραπάνω έπαψαν να είναι βεβαιότητες και αποτελούν ζητούμενα για μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες που υποχρεώνονται να εκτοπιστούν, να εγκαταλείψουν τη μόνιμη κατοικία τους και να αναζητήσουν έναν νέο, περισσότερο ασφαλή τόπο διαμονής. Οι τόποι αυτοί υφίστανται στο φαντασιακό ως κατασκευή, ως προβολή και προσδοκία.
Εκκινώντας από την παρούσα συγκυρία της έξαρσης του μεταναστευτικού προβλήματος, η 6η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης επικεντρώνεται στη ρευστότητα και τον συνεχή επαναπροσδιορισμό του σπιτιού. Σύγχρονες διασπορικές ταυτότητες, αναδυόμενες αισθήσεις οικειότητας, νέες πρακτικές συμπερίληψης, αποδοχής και συμβίωσης που ανάγονται σε εναλλακτικές θεωρήσεις του φύλου, της θρησκείας, της οικογένειας και της κοινότητας με την ευρύτερη έννοια, είναι τα ζητήματα στα οποία επικεντρώνεται τόσο η έρευνα όσο και η συγκρότηση του καλλιτεχνικού, εκπαιδευτικού και εκθεσιακού προγράμματος.